Trẻ sơ sinh thường xuyên gặp phải tình trạng táo bón, khiến bé khó chịu và quấy khóc. Để giảm thiểu việc sử dụng thuốc cho bé, nhiều mẹ đã tìm đến các mẹo dân gian trị táo bón cho trẻ sơ sinh. Những phương pháp này không chỉ an toàn mà còn mang lại hiệu quả bất ngờ. Hãy cùng khám phá những bí quyết dân gian được nhiều mẹ tin dùng để giúp bé tiêu hóa tốt hơn.
Nguyên nhân và triệu chứng táo bón ở trẻ sơ sinh
Trước khi tìm hiểu các mẹo trị táo bón, chúng ta cần hiểu rõ nguyên nhân gây ra tình trạng này. Táo bón ở trẻ sơ sinh có thể do nhiều yếu tố, bao gồm:
- Chế độ ăn: Bé bú mẹ hoàn toàn có thể bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn của mẹ. Nếu mẹ ăn ít rau xanh, trái cây, sữa mẹ có thể thiếu chất xơ, khiến bé khó tiêu. Khi bé bắt đầu ăn dặm, việc thiếu chất xơ từ rau củ, trái cây cũng là nguyên nhân phổ biến gây táo bón. Ngược lại, chế độ ăn quá nhiều đạm động vật cũng khiến bé khó tiêu hóa.
- Lượng nước nạp vào: Trẻ sơ sinh cần được bú mẹ hoặc uống sữa công thức đầy đủ. Nếu bé bú ít, uống ít nước, phân sẽ bị khô cứng, gây khó khăn khi đi ngoài.
- Sữa công thức: Pha sữa công thức quá đặc cũng là một nguyên nhân thường gặp. Sữa công thức có hàm lượng đạm, sắt, canxi cao, nếu pha không đúng tỉ lệ có thể gây táo bón.
- Các yếu tố khác: Một số bệnh lý như phình đại tràng bẩm sinh, loạn khuẩn đường ruột, sử dụng kháng sinh kéo dài, cơ thành bụng yếu,… cũng có thể khiến bé bị táo bón.
- Ngoài ra, trẻ ít vận động, nhịn đi vệ sinh cũng làm tăng nguy cơ táo bón.
Nhận biết bé bị táo bón qua các dấu hiệu sau:
- Tần suất đi ngoài: Trẻ sơ sinh đi ngoài ít hơn 2 lần/ngày, trẻ 6-12 tháng tuổi đi ngoài ít hơn 3 lần/tuần, trẻ trên 1 tuổi đi ngoài ít hơn 2 lần/tuần.
- Phân cứng, khô: Phân có dạng cục, hình viên, có vết nứt trên bề mặt.
- Bé khó chịu khi đi ngoài: Bé rặn đỏ mặt, khóc thét, thậm chí chảy máu hậu môn.
- Bụng cứng, chướng: Bé có thể bị đầy hơi, chướng bụng, cảm thấy khó chịu.
8 mẹo dân gian trị táo bón cho trẻ sơ sinh
Các mẹo dân gian từ lâu đã được ông bà ta áp dụng để trị táo bón cho trẻ sơ sinh. Ưu điểm của các phương pháp này là an toàn, lành tính, dễ thực hiện tại nhà.
Điều chỉnh chế độ ăn của mẹ (đối với trẻ bú mẹ)
Nếu bé bú mẹ hoàn toàn, mẹ cần chú ý đến chế độ ăn uống của mình. Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi, đặc biệt là các loại rau lá xanh như rau mồng tơi, rau lang, rau dền, và các loại quả như mận, đu đủ, chuối chín… sẽ giúp tăng cường chất xơ trong sữa mẹ, giúp bé dễ tiêu hóa hơn.
Tắm nước ấm
Tắm nước ấm cho bé không chỉ giúp bé thư giãn mà còn có tác dụng kích thích nhu động ruột, giúp bé dễ đi ngoài hơn. Mẹ có thể pha nước ấm vừa phải, cho bé ngâm hậu môn trong khoảng 5-10 phút.
Massage bụng cho bé
Massage bụng theo chiều kim đồng hồ là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để kích thích nhu động ruột, giúp phân di chuyển dễ dàng hơn. Mẹ nên dùng tay xoa bụng bé nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ, mỗi ngày thực hiện khoảng 30 vòng.
Sử dụng đọt mồng tơi
Đọt mồng tơi non chứa nhiều chất nhầy, có tác dụng kích thích phản xạ đi cầu ở trẻ. Mẹ chọn đọt mồng tơi non, rửa sạch, tước bỏ lớp vỏ ngoài, sau đó nhẹ nhàng đưa vào hậu môn bé, xoay nhẹ nhàng để kích thích bé đi ngoài.
Nước ép trái cây
Một số loại nước ép trái cây như táo, lê, mận chứa sorbitol – một loại đường tự nhiên có tác dụng nhuận tràng nhẹ, giúp làm mềm phân. Mẹ có thể cho bé uống một ít nước ép nguyên chất, không thêm đường. Lưu ý, chỉ nên cho bé uống nước ép khi bé đã bắt đầu ăn dặm.
Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ (cho trẻ ăn dặm)
Khi bé bắt đầu ăn dặm, mẹ nên bổ sung vào thực đơn của bé các loại thực phẩm giàu chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt, các loại rau củ quả như bí đỏ, khoai lang, cà rốt, chuối chín…
Cho bé vận động bằng cách “đạp xe”
Vận động nhẹ nhàng cũng giúp kích thích nhu động ruột của bé. Mẹ có thể cho bé nằm ngửa, giữ hai chân bé và xoay vòng tròn như động tác đạp xe. Mỗi ngày thực hiện động tác này vài lần, kết hợp với các trò chơi vận động khác để bé vui vẻ và khỏe mạnh hơn.
Sử dụng mật ong (lưu ý với trẻ dưới 12 tháng tuổi)
Mật ong có tính kháng khuẩn và nhuận tràng nhẹ. Mẹ có thể thoa một ít mật ong lên vùng hậu môn của bé để kích thích cơ vòng hậu môn co bóp, giúp bé dễ đi ngoài hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý không sử dụng mật ong cho trẻ dưới 12 tháng tuổi do nguy cơ ngộ độc.
Lưu ý khi áp dụng mẹo dân gian trị táo bón cho trẻ sơ sinh
Mặc dù các mẹo dân gian thường an toàn và lành tính, nhưng cha mẹ cũng cần lưu ý một số điểm sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho bé:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp nào, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt là khi bé có các triệu chứng táo bón nghiêm trọng như nôn mửa, sốt, đi ngoài ra máu.
- Theo dõi sát sao: Theo dõi tình trạng của bé sau khi áp dụng các mẹo dân gian. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc có dấu hiệu bất thường, cần đưa bé đi khám ngay.
- Vệ sinh sạch sẽ: Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ khi thực hiện các mẹo dân gian, đặc biệt là khi sử dụng đọt mồng tơi hoặc mật ong.
- Không lạm dụng: Không nên lạm dụng bất kỳ phương pháp nào, kể cả các mẹo dân gian.
- Kiên trì: Việc điều trị táo bón có thể mất thời gian, cha mẹ cần kiên trì áp dụng và theo dõi sự tiến triển của bé.
Trên đây là một số mẹo dân gian trị táo bón cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả. Hy vọng bài viết này sẽ giúp các bậc cha mẹ có thêm kiến thức để chăm sóc sức khỏe cho bé yêu của mình. Nhớ rằng, mỗi bé có cơ địa khác nhau, mẹ nên theo dõi sát sao tình trạng của con và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết. Chúc bé yêu luôn khỏe mạnh và hay ăn chóng lớn!
